Fysiotherapie en oefentherapie bij parkinson

Fysiotherapie en oefentherapie kunnen behulpzaam zijn voor mensen met de ziekte van Parkinson. Als je parkinson hebt, kun je namelijk problemen hebben met het uitvoeren van dagelijkse bewegingen. Denk aan lopen, fietsen, omdraaien in bed of opstaan uit een stoel. Benieuwd bij welke fysieke klachten je het beste kunt informeren naar fysiotherapie of oefentherapie? Meer hierover en informatie over de verschillende behandelingen lees je in dit artikel.

Verschil tussen fysiotherapie en oefentherapie

Fysiotherapie en oefentherapie helpen allebei mensen om beter te laten bewegen en minder pijn te hebben. Maar er is wel degelijk een verschil tussen beiden. Fysiotherapie richt zich voornamelijk op specifieke klachten zoals spier- of gewrichtspijn, sportblessures of revalidatie na een operatie. Een fysiotherapeut geeft massages en laat mensen oefeningen doen. Oefentherapie richt zich op het verbeteren van alledaagse bewegingen en problemen met de houding. Een verkeerde houding kan namelijk klachten geven. De therapeut zorgt ervoor dat jij je houding verbetert en leert je op de juiste manier bewegen. Hierdoor kunnen de klachten die hiermee gepaard gaan afnemen.

Marieke 54 jaar (vrouw)

Ik had fysiotherapie om fit te blijven en gesprekken met een psycholoog gespecialiseerd in parkinson. Het was een heftige periode en het was fijn daar hulp bij te hebben.

Wanneer fysiotherapie en oefentherapie bij parkinson?

Door een tekort aan dopamine in de hersenen ontstaan bij mensen met de ziekte van Parkinson motorische symptomen, zoals traagheid, stijfheid of balansproblemen. Fysiotherapie en oefentherapie kunnen helpen problemen tijdens het bewegen te voorkomen, stabiliseren of verminderen. Fysiotherapie en oefentherapie kunnen helpen wanneer je last krijgt van:

• Problemen bij het lopen
• Problemen met evenwicht
• Problemen met verplaatsen
• Moeite met reiken en grijpen

Problemen bij het lopen

Mensen met parkinson hebben meestal een verminderde snelheid en romprotatie tijdens het lopen. Ook de armzwaai en staplengte (hoe ver je een stap zet) verminderen. Wanneer je probeert om twee taken tegelijkertijd uit te voeren, neemt het afwijkende loopgedrag toe.

Er komen twee verschillende loopstoornissen voor bij de ziekte van Parkinson. Bij een continue loopstoornis heb je áltijd problemen met lopen. Bij een episodische loopstoornis heb je soms problemen met lopen. Dit kan zich op twee manieren uiten. Het eerste is dat je ineens heel snel kleine pasjes gaat maken. Dit noemen we 'festinatie'. Het tweede is dat je plotseling stil blijft staan en niet meer kunt bewegen. Dit noemen we 'freezing'. Deze symptomen treden bijvoorbeeld op bij pogingen tot starten met lopen of tijdens draaibewegingen.

Problemen met evenwicht

Balans houden is voor veel mensen met de ziekte van Parkinson een groot probleem. Balansproblemen beginnen gemiddeld tien jaar na de eerste symptomen. Doordat mensen hun balans verliezen, vallen ze. Veel mensen zijn bang om te vallen, waardoor ze bijvoorbeeld buitenshuis minder bewegen.

Problemen met verplaatsen

Mensen met parkinson kunnen moeite hebben met de uitvoering van simpele taken, zoals: het opstaan en gaan zitten, het in en uit bed komen en het omdraaien in bed. Vooral in een gevorderd stadium van de ziekte wordt dit steeds lastiger. Het opstaan vanuit een zittende positie kan bijvoorbeeld lastig zijn, omdat je lichaam niet soepel genoeg is. Je kan dan weer terug in je stoel vallen. Dit gebeurt omdat je benen niet sterk genoeg zijn om je lichaam tegen de zwaartekracht in omhoog te houden. Ook kan het zo zijn dat je bovenlichaam te ver naar achter is, omdat je deze niet snel genoeg naar voren kunt bewegen bij het opstaan.

Moeite met reiken en grijpen

Het grijpen en verplaatsen van voorwerpen verloopt minder soepel en gecoördineerd. Hierdoor ontstaan bijvoorbeeld problemen bij het aankleden en eten. Je hebt moeite met het timen en samenvoegen van bewegingen. Daarnaast is het lastig om je kracht te doseren, waardoor je minder gericht kunt grijpen.

Soorten fysiotherapie bij parkinson

Het KNGF, de vereniging voor fysiotherapie, heeft richtlijnen opgesteld voor het helpen van mensen met de ziekte van Parkinson. Fysiotherapie bij parkinson richt zich op veilig bewegen, dingen pakken, je evenwicht bewaren en goed lopen. Fysiotherapie kan daarnaast helpen om je lichamelijke conditie te verbeteren. Ook voorkomt het dat mensen vallen of wonden op hun huid krijgen (doorligplekken).

Fysiotherapie bij parkinson kan bestaan uit de volgende behandelingen:

• Krachttraining: Om spierkracht te behouden of te vergroten, wat kan helpen bij dagelijkse activiteiten.
• Flexibiliteitsoefeningen: Voor het behouden of verbeteren van de bewegingsvrijheid van gewrichten.
• Looptraining: Om de manier van lopen te verbeteren en freezing (het plotseling "bevroren" staan) te verminderen.
• Evenwichtsoefeningen: Dit helpt vallen te voorkomen en de stabiliteit te verbeteren.
• Valpreventie: Advies en training om het risico op vallen te verminderen.

Soorten oefentherapie bij parkinson

Oefentherapie bij parkinson kan helpen bij het verbeteren van de houding en bewegingen makkelijker maken. Deze therapie focust op het sterker maken van spieren, het verbeteren van de balans en het ondersteunen van de algemene lichamelijke conditie. Mensen leren hoe ze hun dagelijkse taken makkelijker kunnen doen. Zo kunnen ze langer zelfstandig blijven.

Cesar oefentherapie

Oefentherapie Cesar helpt mensen om beter en makkelijker te bewegen. De therapeut laat je eerst zien en voelen hoe je nu beweegt. Je leert welke bewegingen of houdingen klachten kunnen geven. Vervolgens krijg je oefeningen die passen bij jouw lichaam en dagelijkse dingen die je doet, zoals lopen, zitten, bukken of tillen. Je leert ook een betere houding aan te nemen. Bijvoorbeeld hoe je rechtop kunt zitten zonder pijn. Door anders en beter te bewegen, kunnen klachten minder worden of zelfs verdwijnen. En je leert hoe je nieuwe klachten kunt voorkomen.

Mensendieck

Oefentherapie Mensendieck is een manier om beter te leren bewegen en je houding te verbeteren. Hiermee kijk je echt naar hoe je beweegt. Met spiegels zie je jouw houding en bewegingen. Zo snap je wat je misschien verkeerd doet. De therapeut leert je oefeningen die bij jou passen. Bijvoorbeeld hoe je moet bukken, lopen of tillen. Heb je pijn in je rug, nek of gewrichten? Deze therapie kan helpen om dat minder te maken. Als je ziek bent geweest of een operatie hebt gehad, kan de therapie helpen om weer sterk en fit te worden. Deze therapie helpt ook bij speciale problemen, zoals slaapproblemen, stress of ademhalingsproblemen.

Wat kun je zelf doen?

Het is erg belangrijk om genoeg te bewegen. Volgens het KNGF zijn mensen met de ziekte van Parkinson gemiddeld een derde minder actief dan mensen van dezelfde leeftijd die de ziekte niet hebben. Je kunt als je inactief bent last krijgen van verschillende problemen, zoals zwakke botten, moeilijk naar het toilet kunnen gaan of problemen met het hart. Actief blijven helpt de symptomen van de ziekte te verminderen en voorkomt nieuwe problemen. Bekijk onze tips om meer te bewegen met parkinson.

Starten met fysiotherapie of oefentherapie bij parkinson

Denk je dat fysiotherapie of oefentherapie jou kan helpen? Vraag om een verwijzing van jouw behandelend neuroloog. Fysiotherapie en oefentherapie bij de ziekte van Parkinson komt in aanmerking voor vergoeding uit de basisverzekering. Informeer hierover bij je zorgverzekeraar. Een fysiotherapeut gespecialiseerd in parkinson bij jou in de buurt vind je hier.

NL-NEUP-230082